Geachte mevrouw Arena,
Ik schrijf u in mijn hoedanigheid van Vlaams minister bevoegd voor het stedenbeleid. Uw recente verklaringen over het zogenaamde federale grootstedenbeleid hebben mijn aandacht getrokken en verbazen me. Zo heeft u uw voornemen bekendgemaakt om de werkingsbudgetten voor een federaal grootstedenbeleid vast te leggen voor de periode 2009 tot en met 2013.
Zoals u weet, vraagt de federale overheid aan de gewesten en gemeenschappen een budgettaire inspanning om de rijksbegroting in evenwicht te krijgen. Het is evenzeer bekend dat de Vlaamse regering hier enkel wil op ingaan mits aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Een mogelijk spoor is daarbij dat Vlaanderen een aantal federale uitgaven over zou nemen, waardoor de federale begroting ontlast zou worden. Het gaat dan steeds om uitgaven die ook door de deelgebieden gedaan kunnen worden op basis van de bestaande bevoegdheidsverdeling.
Een schoolvoorbeeld van een dergelijk bevoegdheidsdomein is het stedenbeleid. Het federale grootstedenbeleid is de voorbije jaren steeds meer op terreinen gekomen die tot de bevoegdheden van de gemeenschappen en gewesten behoren: huisvesting, integratie, sociale cohesie, wijkontwikkeling, enzovoort. Voor alle strategische doelstellingen van de stadscontracten en de huisvestingscontracten die de federale overheid afsloot, liggen de bevoegdheden nochtans bij de gemeenschappen en de gewesten. Dat is bij mijn weten ook de reden waarom in de federale regering beslist werd deze contracten in 2007 niet voor een nieuwe periode van drie jaar te verlengen. In afwachting van de start van de nieuwe federale regering en van de uitkomst van de communautaire onderhandelingen, is het lopende beleid met een jaar (tot eind 2008) verlengd. Al eerder heb ik er samen met mijn collega van Begroting en Financiën, de heer Dirk Van Mechelen, voor gepleit dat de federale overheid zijn financiering van het grootstedenbeleid zou stopzetten én dat de Vlaamse regering deze uitgaven zou overnemen. Het is immers niet onze bedoeling de steden in de kou te laten staan. De federale overheid moet zo niet langer geld dat zij niet heeft, uitgeven aan zaken waarvoor zij feitelijk niet bevoegd is.
Ik meen dan ook dat het stedenbeleid op de agenda moet staan van het overleg tussen de federale staat en de deelgebieden over de rijksbegroting. Daarnaast is de Vlaamse regering ook vragende partij om het stedenbeleid als een van de eerste punten op de agenda van de Gemeenschapsdialoog te behandelen. Het verbaast me dan ook van in de pers te lezen dat u uitspraken doet over een voortzetting van het federale stedenbeleid tot 2013 en dat u daarbij concrete beloften aan de steden lijkt te maken. U lijkt daarbij de Gemeenschapsdialoog te negeren, evenals de vraag van de federale regering aan de deelgebieden in verband met de rijksbegroting. In ieder geval riskeren uw uitspraken een ernstige hypotheek te leggen op het verdere verloop van het overleg.
Met deze brief wil ik dan ook een beroep doen op uw verantwoordelijkheidszin, om geen engagementen te nemen en beloften te doen betreffende het federale grootstedenbeleid na 2008. Ik wil u eveneens verzoeken geen protocollen met derden af te sluiten vooraleer de onderhandelingen in de gemeenschapsdialoog en over de federale begroting zich over de bevoegdheids- en middelenkwestie inzake stedenbeleid hebben uitgesproken. Tenslotte zou ik er - in het kader van de coördinatietaken die u momenteel opneemt inzake het Europese stedenbeleid - willen op aandringen dat u ook daar de nodige omzichtigheid in acht neemt.
Ik wil er verder op wijzen dat Vlaanderen al jaren een eigen stedenbeleid voert met een jaarbudget voor een bedrag van 140 miljoen euro op jaarbasis. Het federale grootstedenbeleid doorkruist dit Vlaamse beleid en doet afbreuk aan de integrale benadering die Vlaanderen en de Europese ministers van Stedenbeleid voorstaan in het Charter van Leipzig.
Hoogachtend,
Marino Keulen
Vlaams minister voor Stedenbeleid
