Keulen en Van Mechelen: "Het decreet Grond- en Pandenbeleid maakt wonen betaalbaar voor iedereen. Dat doen we door het aanbod aan sociale woningen te vergroten zodat niemand in de kou blijft staan. Tegelijkertijd worden ook tienduizenden betaalbare kavels en koopwoningen extra voorzien. Tenslotte verhogen we de leefbaarheid van steden door verkrotting en leegstand aan te pakken. De batterij maatregelen die in het decreet vervat zitten, responsabiliseert alle actoren die actief zijn op de woningmarkt en omvat een totaalpakket aan investeringen van bijna zeven miljard euro in onze bouwsector. Als stimulans voor onze Vlaamse economie in tijden van recessie, kan dat tellen!"
Het nieuwe decreet Grond- en Pandenbeleid kan worden opgedeeld in twee grote blokken. Enerzijds zijn er maatregelen die het aanbod aan sociale woningen fors laten stijgen en anderzijds omvat het decreet tal van fiscale stimuli die het aandeel aan verwaarloosde of verkrotte woningen drastisch laten dalen.
Activeringsbeleid voor onbebouwde percelen en panden
Met het decreet Grond- en Pandenbeleid wil de Vlaamse regering ook de strijd opvoeren tegen leegstaande, vervallen of verkrotte woningen. Daarom wordt 15 miljoen euro aan extra projectsubsidies vastgelegd om vervallen buurten te renoveren.
Daarenboven wordt met behulp van diverse fiscale stimuli de activering van leegstaande panden nog een versnelling hoger geschakeld. Twee opvallende maatregelen daarbij zijn de zogenaamde ‘renovatielening' en de verlaging van de registratierechten.
De renovatielening omvat een substantiële belastingaftrek voor al wie privaat kapitaal aan familie of vrienden ter beschikking stelt voor de renovatie van een verkrotte of verwaarloosde woning. Dat belastingvoordeel kan oplopen tot 2,5% van het uitgeleende bedrag.
Daarnaast wordt in het decreet een verlaging van de aanslagbasis voor de registratierechten opgenomen. Bij de aankoop van een leegstaande of verkrotte woning met het oog op renovatie, krijgt de koper zo een extra fiscaal voordeel dat kan oplopen tot 4.500 euro.
Versnelde bouw sociale woningen
Vlaanderen telt momenteel 143.000 sociale huurwoningen en 12.000 koopwoningen. Dat aanbod is ontoereikend waardoor momenteel 55.000 gezinnen op de wachtlijsten staan. Het nieuwe decreet wil die discrepantie wegwerken en de neuzen van iedereen die betrokken is bij de woonmarkt, in dezelfde richting zetten. Vandaar dat de sociale woningbouw in het decreet op een resultaatsgerichte manier wordt benaderd. Voor de Vlaamse regering is het belangrijk dat er snel sociale woningen worden gebouwd, niet wie ze bouwt.
Concreet wil de Vlaamse regering in de periode 2009-2020 het sociaal woonaanbod uitbreiden met 43.000 extra sociale huurwoningen, 21.000 sociale koopwoningen en 1.000 sociale kavels.
Het nieuwe decreet maakt daarom komaf met het monopolie van de huisvestingsmaatschappijen inzake de bouw van sociale woningen. "Dit is een historische doorbraak. Vlaanderen was de enige regio in Europa waar de private sector zich niet kon begeven op de sociale woonmarkt. Nu kan dat wel."
Voor de allereerste keer wordt aan de private sector de kans geboden om in samenwerking met de gemeenten een sociaal woonaanbod te creëren, en wel tegen dezelfde gunstige voorwaarden als de huisvestingsmaatschappijen, inclusief de bestaande subsidiesystemen en fiscale voordelen:
1,5% registratierechten op de gronden
een tarief van 6% i.p.v. 21% btw bij de bouw van de woning
infrastructuursubsidies
een overnamegarantie van de sociale huurwoningen door de huisvestingsmaatschappijen
Over heel Vlaanderen bekeken, heeft 6,05% van het woonaanbod het etiket ‘sociaal'. Dit aanbod is evenwel ongelijkmatig verspreid. Vandaar dat in het nieuwe decreet ook een systeem is opgenomen om op langere termijn tot een betere spreiding van het sociaal woonaanbod te komen.
Zo werd vastgelegd dat iedere gemeente er in de toekomst (2009-2020) naar moet streven om 1,66% van het nieuwe woonaanbod te realiseren via sociale huurwoningen. Dit geldt niet voor die gemeenten die reeds over een uitgebreid aanbod (>9%) beschikken. Van die gemeenten die momenteel een sociaal huuraanbod aanbieden dat kleiner is dan 3%, wordt een beperkte extra inspanning (0,5-0,83%) verwacht in de periode 2013-2025.
Concreet betekent dit dat er in de periode 2009-2025 per 100 huishoudens ongeveer twee sociale woningen zullen bijkomen.
"Er wordt gekozen voor een doelgerichte aanpak waarbij alle actoren zijn betrokken. Met dit decreet worden zowel de Vlaamse overheid, de gemeentebesturen, de OCMW's, de sociale huisvestingsmaatschappijen als de private sector geresponsabiliseerd", stelt Marino Keulen.
Twee vliegen in één klap
"Dit decreet creëert een win-winsituatie voor iedereen", aldus Dirk Van Mechelen en Marino Keulen. "Het zorgt ervoor dat het sociaal woonaanbod binnen een termijn van goed tien jaar met bijna 65.000 woongelegenheden zal worden uitgebreid. Daarmee kunnen we aan tienduizenden gezinnen een betaalbare woning aanbieden."
"Maar het bouwprogramma dat in het decreet vervat zit, is uiteraard ook een enorme stimulans voor de bouwsector. Het hele programma omvat een investeringsvolume van meer dan 15 miljard euro in de sector en gaat vanuit de Vlaamse overheid gepaard met een kapitaalsinjectie van bijna 7 miljard euro. Gezien de huidige situatie, is dat een welgekomen zuurstofkuur voor onze Vlaamse economie", besluiten de ministers.
Dat een dergelijk omvangrijk order meer dan welkom is voor de bouwsector, is duidelijk. Volgens recent gecommuniceerde cijfers van de Bouwunie en de Vlaamse Confederatie Bouw zal de sector 2008 afsluiten in een context van vertragende activiteit die hij al vele jaren niet meer heeft gekend. De nood aan extra stimuli is dus groot.
Klik hier voor meer informatie over het decreet.
